Kürtler Ve Kürdistan Tarihi Kitabının Yazarı Mehmet Emin Zeki Beg Kimdir?

Kundir

Paylaş

Paylaş

0 Beğenme

Yorum Yaz

Favorilere Ekle

• 0

  Mutlu

• 0

  Eğlenmiş

• 0

  Şaşırmış

• 0

  Kızgın

• 0

  Üzgün

Gelmiş geçmiş en büyük Kürt tarihinin kaynaklarından biri olan Kürtler ve Kürdistan Tarihi kitabının yazarı Mehmet Emin Beg’in hayatını anlatacağımız Kürtler Ve Kürdistan Tarihi Kitabının Yazarı Mehmet Emin Zeki Beg Kimdir? başlıklı makalemizde Mehmet Emin Zeki Beg Kimdir? sorusuyla onu anlatmaya çalışacağız. Bu makalemiz sayesinde önemli bir kaynak yapıt oluşturan M.Emin Zeki Beg’i sizlere tanıtacağız.

Kürtler Ve Kürdistan Tarihi Kitabının Yazarı Mehmet Emin Zeki Beg Kimdir?

Mehmet Emin Zeki bey, 1880 yılında Süleymaniye kasabasında doğmuştur. Babası, bu şehrin Guvisra mahallesi sakinlerinden Hacı Abdurrahman Bey’dir. İlköğrenimini Fars dilinde Mela Abdulaziz medresesinde almıştır.  1892 yılında bölgenin ilk ve tek resmi ilkokulu olan medreseye yazılır.  Ardından 1893 Askeri Rüştiye’nin ikinci sınıfına geçer.  Sonrasında 1896 yılında Bağdat Askeri İdadiye’ye girer ve İstanbul’daki Harp Akademisine yazılarak ve birincilikle bitirir.

1902 yılında Bağdat’taki 6. orduda görev alır. Sonrasında Devlet Emlak Dairesinde mühendisliğe başlar. Meşrutiyetin ardından talebi üzerine Edirne 2. orduya atanır.  İstanbul Harita Teftiş kuruluna üye seçilerek harita görevlisi olur.  1 yıl sonra da topoğrafi subayı olur. Ancak Balkan Savaşı patlayınca 1912 yılında Çatalca cephesi 5. fırkaya Erkan-ı Harp/ yani Kurmay Generali olarak atanır.

Kürtler Ve Kürdistan Tarihi Kitabının Yazarı Mehmet Emin Zeki Beg Kimdir? Görevli olarak sık sık Fransa’ya ardından 1914 yılında Rusya sınırını belirlemek adına Rusya’ya gönderilir. Tiflis’e gitmesinin ardından Rusya – Osmanlı savaşı patlayınca İsveç üzerinden İstanbul’a geri döner.  Çok geçmeden 1. Tümen komutanı olarak savaşa katılır. Ayestefenos pilot kursunda 3 ay pilotluk eğitim alır ve ardından 1. Dünya Savaşı sırasında Eylül 1915 tarihinde binbaşı rütbesine terfi eder. Bir dönem Irak’ta Ordu Komutanlığı yapar.  Bu gelişmelerden sonra 1 Temmuz 1917’de Mustafa Kemal Paşa’nın komutasındaki 7. ordunu komutasında Halep, Filistin gibi cephelere katılır. Kudüs, Nablus ve Halil yörelerindeki savaşlara katıldıktan sonra da Eylül 1918’de 3. orduya atanarak Kafkas cephesini yönetir ve Bağdat’a geri döner.

mehmet emin zeki beg hayatı

Mehmet Emin Zeki Beyin Madalyaları

1. Irak cephesinde gümüş liyakat madalyası, 13 Şubat 1332
2. 21 Nisan 1332 – Harp madalyası,
3. 1933 yılında Almanlara ait Haç Nişanı
4. Filistin 1 mart 1918 – birinci dereceden Haç Nişanı,
5. Ordu komutanlığını ikinci Gümüş İmtiyaz Madalyası

Mehmet Emin Zeki Eserleri 

1. Osmanlı Ordusu, Bağdat baskısı, yıl 1324.
2. Osmanlı Esfarı Hakkında Tetkikat -Osmanlı Savaşları İncelemesi 1336
3. Irak’ı Nasıl Kaybettik -1336
4. Harb-ı Umumide Osmanlı Cepheleri Vaka 1337
5. Irak Seferi ve Hatalarımız-1337
6. Selman-ı Pak Meydan Muharebesi ve Zeyli – 1337
7. Bağdat ve Son Hadise Ziya-i -1339
8. Irak Tarihi Harp Muhtasarı – 1339

Bunların Emin Zeki beyin dışında yayınlanmayan birçok eseri bulunuyor. Örneğin 2 ciltlik Kut el-İmara Hücum ve Muhasarası adındaki kitabı( Londra Savaş Tarihi Kütüphanesindedir.)

1. Emin Zeki bey cepheden cepheye yıllar boyu süren bu bitmez tükenmez koşuşturmanın ardından son olarak Irak’a döner ve askeri okulda öğretmen olur. Hatta 1924 yılında atanmış olduğu Askeri okulun yöneticisi olarak Miralay rütbesine yükselir. 1925 yılında İskân ve Ulaştırma Bakanı olur. Ardından 1927 yılında eğitim bakanlığına kadar yükselir. İstifasının ardından 1928 yılında Süleymaniye’den milletvekili seçilir ve 2 Temmuz 1931 yılında Ekonomi ve Ulaştırma Bakanlığına getirilir. Sulama Genel Müdürü olarak da vazife yapmıştır.

Kürtler Ve Kürdistan Tarihi Kitabının Yazarı Mehmet Emin Zeki Beg Kimdir?, hayatının son dönemlerinde Kürtler ve Kürdistan hakkında iki ciltlik bir eser yazarak Kürtçe ye çevirmiştir. Xulasayekî Tarîxî Kurd û Kurdistan / Kürtler ve Kürdistan’ın Kısa Tarihi adlı bu eserin ilk cildi; 1931 yılında, II. cildi ise 1937 yılında piyasaya sürülmüştür. Yine Meşahiru’l Ekrad  – Kürt Ünlüleri ve Süleymaniye Tarihi ve Yöneticileri adlı Kürt halkı için yazdığı iki kitabı daha vardır. Mehmet Zeki bey, 10 Temmuz 1948 yılında vefat etmiştir, naşı ise Süleymaniye’de bulunan Tel Seyvan mezarlığındadır.